Η αναζήτηση ενός αγαπημένου βιβλίου ανάμεσα σε κάτι σκονισμένα κουτιά, στοιβαγμένα στο υπόγειο, κατέληξε σε μια βουτιά στις σχολικές αναμνήσεις μου, όταν ξαφνικά έπεσε στα χέρια μου ένα καλοδιατηρημένο τετράδιο μαθηματικών. Με ανάμεικτα συναισθήματα γύρισα το εξώφυλλο και άρχισα να διαβάζω: «Σε ένα ενυδρείο κολυμπούν 45 ψάρια. Τα κόκκινα είναι 25 περισσότερα από τα μπλε. Τα πράσινα 5 λιγότερα από τα κόκκινα και τα μπλε 10 περισσότερα από τα πράσινα. Πόσα ψάρια από κάθε χρώμα υπάρχουν στο ενυδρείο;» Το μυαλό μου έτρεξε πίσω στην εποχή που τα μαθηματικά φάνταζαν σε μένα ένα περίπλοκο και δυσνόητο αντικείμενο, που καμία σχέση δεν είχε με τα ενδιαφέροντα και την εξωσχολική καθημερινότητά μου… και μεταξύ μας δηλαδή…ποιος πραγματικά νοιάζεται για το πόσα ψάρια από κάθε χρώμα ήταν μέσα στο ενυδρείο;
Πέρασαν πολλά χρόνια για να κατανοήσω ότι μπορεί εγώ να διδάχθηκα να λύνω εξισώσεις, να βρίσκω ημίτονα, συνημίτονα και εφαπτομένες και να παραγωγίζω συναρτήσεις, αλλά σημασία έχει ότι, μέσα από την τριβή με τέτοιου είδους διαδικασίες, τελικά έμαθα να σκέφτομαι αναλυτικά και να βλέπω τα πράγματα πιο ολοκληρωμένα και σφαιρικά. Μεγαλώνοντας δε, συνειδητοποίησα ότι τα Μαθηματικά, όχι μόνο έχουν πολλές εφαρμογές έξω από το σχολικό περιβάλλον, αλλά και ότι «κρύβονται» πίσω από κάθε τι που κάνουμε στην καθημερινή μας ζωή
Μαθηματικά και Αναλυτική Σκέψη
Όταν ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με ένα πρόβλημα, μια νέα κατάσταση ή ένα δίλημμα ακολουθεί μια πορεία σκέψης, κατά την οποία εντοπίζει τα γνωστά και άγνωστα δεδομένα, τα αναλύει, τα αξιολογεί και τα επανασυνθέτει, ώστε τελικά να οδηγηθεί στην επίλυση του προβλήματος . Αυτή την ίδια διαδικασία ακολουθούμε και όταν προσπαθούμε να λύσουμε ένα μαθηματικό πρόβλημα. Τα Μαθηματικά, λοιπόν, μας δίνουν τη δυνατότητα να καλλιεργούμε και να οργανώνουμε τη σκέψη μας, να εξασκούμε τις δεξιότητες της ανάλυσης και της συλλογιστικής και να τεκμηριώνουμε τις απαντήσεις μας με επιχειρήματα. Γι’αυτό άλλωστε δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι τα Μαθηματικά, στην πραγματικότητα, μας διδάσκουν πώς να σκεφτόμαστε.
Μαθηματικά και Καθημερινότητα
Ακόμα και οι πιο στοιχειώδεις γνώσεις, όπως αυτή των μαθηματικών πράξεων, έχουν δεκάδες εφαρμογές στην καθημερινή ζωή μας. Απλές μαθηματικές πράξεις κάνουμε για να υπολογίσουμε το συνολικό κόστος των αγορών μας, τα κοινόχρηστα, τα ασφάλιστρα, τις δόσεις των δανείων μας, τα τετραγωνικά του σπιτιού ή του οικοπέδου μας, τη βενζίνη που καταναλώνουμε, τα έξοδα του μήνα κα. Απλές μαθηματικές έννοιες εφαρμόζουμε, όταν οδηγούμε, σχεδιάζουμε διακοπές, παίζουμε σκάκι ή παιχνίδια στον υπολογιστή, κάνουμε προβλέψεις για τον καιρό, μετρούμε τα αποτελέσματα των εκλογών, την επισκεψιμότητα μιας ιστοσελίδας, τα κέρδη από τις προβολές ενός βίντεο κτλ. Όπως φαίνεται, τα Μαθηματικά είναι σίγουρα κάτι παραπάνω από τη χρήση πολύπλοκων τύπων και υπολογισμών που δε συναντούμε στην πραγματική ζωή.
Μαθηματικά και Αγορά Εργασίας
Φυσικά και δε θα γίνουμε όλοι μαθηματικοί, όμως όλοι θα πρέπει να έρθουμε κοντά με τη μαθηματική σκέψη διότι τα Μαθηματικά έχουν εφαρμογές σχεδόν σε κάθε κλάδο, από την επιστήμη και την τεχνολογία έως τις επιχειρήσεις, το λιανικό εμπόριο, την υγειονομική περίθαλψη και πολλά άλλα. Στελέχη επιχειρήσεων, επιστημονικοί ερευνητές, γιατροί, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, οικονομολόγοι, προγραμματιστές, καθηγητές φυσικών επιστημών και τόσες άλλες ειδικότητες προϋποθέτουν και αξιοποιούν την καλή γνώση των μαθηματικών. Η αναλυτική σκέψη είναι σημαντική ακόμα και σε επιστήμες που θεωρούνται κατεξοχήν θεωρητικές . Ενας δικηγόρος, για παράδειγμα, κάθε φορά που μελετά και αναλύει τα δεδομένα της υπόθεσής του, ελέγχει τη λογική και τις ελλείψεις των επιχειρημάτων του και υιοθετεί μια στρατηγική υπεράσπισης των συμφερόντων του πελάτη του, ουσιαστικά χρησιμοποιεί τις μαθηματικές δεξιότητές του! Το ίδιο και με τα πρακτικά επαγγέλματα. Όταν ένας ξυλουργός παίρνει μέτρα για την κατασκευή μιας κουζίνας, υπολογίζει τι ξυλεία θα του χρειαστεί, κοστολογεί τα υλικά και την εργασία του και δίνει μια προσφορά και αυτός χρησιμοποιεί τις μαθηματικές του δεξιότητες!
Μαθηματικά και Τέχνες
Μπορεί να εστιάζουμε στην έκφραση των συναισθημάτων και την ψυχική ανάταση που μας προκαλεί η ενασχόληση με τις Τέχνες, όμως εφαρμογές μαθηματικών εννοιών υπάρχουν ακόμη και στην καλλιτεχνική δημιουργία! Η μουσική αρμονία διέπεται από μαθηματικούς κανόνες, ο ρυθμός ενός κομματιού και οι αξίες των φθόγγων περιγράφονται από κλάσματα. Στο χορό μετράμε βήματα και χρόνους και επαναλαμβάνουμε μοτίβα κινήσεων ακολουθώντας ένα ρυθμό. Στη ζωγραφική μαθαίνουμε να ορίζουμε το χώρο, να σχεδιάζουμε με γραμμές και γεωμετρικά σχήματα και να εφαρμόζουμε την έννοια της συμμετρίας. Στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική σημασία έχουν οι ποσότητες και οι αναλογίες!
Τελικά, στο ερώτημα «Πού μου χρειάζονται τα Μαθηματικά;» Η απάντηση είναι: «Παντού»!
Γιατί τα Μαθηματικά δεν είναι απλά ένα σχολικό μάθημα. Είναι μια παγκόσμια γλώσσα που εφαρμόζεται σχεδόν σε κάθε πτυχή της ζωής. Ένας άνθρωπος που μαθαίνει να «σκέφτεται μαθηματικά», θα έχει βελτιωμένες δεξιότητες λήψης αποφάσεων και θα κατανοεί, θα εκτιμά και θα διαχειριζεται το χρόνο του πιο αποδοτικά. Είναι επομένως σημαντικό, τόσο οι δάσκαλοι όσο και οι καθηγητές, να καταφέρουν εμφυσήσουν στα παιδιά μια αγάπη για τα Μαθηματικά, ειδικά στις μικρές ηλικίες, προσαρμόζοντας τη διδασκαλία τους και δίνοντας ασκησιακό υλικό που να έχει ξεκάθαρη εφαρμογή στην καθημερινότητα των παιδιών.
Πού θα βρούμε τέτοιους καθηγητές;
Στο Πανελλήνιο Δίκτυο Καθηγητών βρίσκουμε πτυχιούχους καθηγητές για ιδιαίτερα μαθήματα μαθηματικών, με αγάπη για το αντικείμενό τους και όρεξη για διδασκαλία, οι οποίοι διαθέτουν τη γνώση, αντιλαμβάνονται τις ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών και προσαρμόζουν το διδακτικό τους υλικό, ώστε να πετυχαίνουν το καλύτερο δυνατό μαθησιακό αποτέλεσμα!
