10 ιδέες για να τα καταφέρεις!
Φυσικά και μπορείς!
Αρχικά, είναι χρήσιμο να τονιστεί πως το παιδί από τα πρώτα χρόνια της σχολικής του πορείας καλείται να αναγνωρίσει και να αποκωδικοποιήσει τα γράμματα. Με άλλα λόγια, του ζητείται να ταυτίζει τα γραπτά σύμβολα με τα φωνήματα, δηλαδή, τους ήχους κάθε γράμματος.
Με την αποτελεσματική ανάγνωση, το παιδί αναγνωρίζει τη μορφή τής λέξης και κατανοεί τη σημασία της ώστε να οδηγηθεί στη συνέχεια στην κατανόηση ολόκληρου του κειμένου.
Κάθε παιδί, κατακτά την ικανότητα αυτή της ανάγνωσης στον δικό του χρόνο και με τον δικό του τρόπο γι’ αυτό οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε στον δικό του ρυθμό και τις δικές του ανάγκες.
Ως εκ τούτου, τα παιδιά πολύ συχνά, δυσκολεύονται στην ανάγνωση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει φωνολογικά λάθη, αντικατάσταση, παράληψη ή ακόμα και προσθήκη λέξεων, διαβάζουν συλλαβιστά και πολύ συχνά δυσκολεύονται στην κατανόηση τού κειμένου.
Καθώς, λοιπόν, η ανάγνωση αποτελεί μία από τις βασικότερες προϋποθέσεις για τη μελέτη όλων των μαθημάτων, θα προσπαθήσουμε να συγκεντρώσουμε ορισμένες συμβουλές και προτάσεις με τις οποίες ο γονιός – χωρίς άγχος και πίεση – θα μπορέσει να βοηθήσει στην ανάπτυξη τής αναγνωστικής ικανότητας τού παιδιού ώστε να διαβάζει με μεγαλύτερη σιγουριά και αυτοπεποίθηση.
- Συζήτηση με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα.
Επικοινωνήστε με τον δάσκαλο/τη δασκάλα με σκοπό να σας ενημερώσει για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί στην ανάγνωση κατά τη διάρκεια τού διαβάσματος. Ζητήστε συμβουλές και προτάσεις για τη βελτίωση της αναγνωστικής ικανότητάς του αλλά και να σας ενημερώσει για τις μεθόδους που ακολουθεί κατά τη διάρκεια τού μαθήματος. Η καλή συνεργασία μεταξύ γονιού και εκπαιδευτικού αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προϋποθέσεις ώστε το παιδί να βελτιωθεί χωρίς να μπερδεύεται.
- Διαβάστε εσείς.
Ως γνωστόν, τα παιδιά –κυρίως αυτά των μικρότερων ηλικιών- δεν ακούν αυτά που τους λέμε αλλά μιμούνται αυτά που κάνουμε. Βλέποντας, λοιπόν, τα υπόλοιπα μέλη τής οικογένειας να διαβάζουν καθημερινά το αγαπημένο τους βιβλίο, το περιοδικό που τους ευχαριστεί ή την εφημερίδα τους, το παιδί θα αποδεχτεί την ανάγνωση ως μια όμορφη και παραγωγική συνήθεια.
- Φτιάξτε τη δική σας «ρουτίνα» ανάγνωσης.
Επιλέξτε μια στιγμή τής ημέρας που εξυπηρετεί εσάς αλλά πρωτίστως το παιδί σας και διαβάστε μαζί. Μπορείτε να διαβάσετε εσείς ένα μικρό κείμενο και έπειτα να διαβάσει εκείνο σε εσάς. Λίγα λεπτά την ημέρα αρκούν. Εκτός από συγκεκριμένη ώρα, μπορείτε να ορίσετε και συγκεκριμένο μέρος ανάγνωσης μέσα στο σπίτι. Ακόμα, μπορείτε να συνοδεύετε όλη διαδικασία με απαλή μουσική και το αγαπημένο σας ρόφημα. Έτσι, η ανάγνωση θα αρχίσει να αποτελεί μια διαδικασία χαλάρωσης για το παιδί σας και όχι καταναγκαστικό έργο.
- Επιλέξτε το υλικό.
Είναι πολύ σημαντικό το περιεχόμενο των κειμένων που επιλέγετε για ανάγνωση να είναι σύμφωνο με την ηλικία και τις ανάγκες τού εκάστοτε παιδιού καθώς το αναγνωστικό επίπεδο διαφέρει από μαθητή/τρια σε μαθητή/τρια.
👉 Δες δασκάλους που παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα δημοτικού στην περιοχή σου.
- Οργανώστε τη δική σας βιβλιοθήκη.
Επιλέξτε έναν χώρο εύκολα προσβάσιμο στο παιδί και οργανώστε τα αγαπημένα του βιβλία ώστε να μπορεί να επιλέγει όποτε θέλει κάποιο ανάγνωσμα. Αν υπάρχει η δυνατότητα, είναι καλό τα αναγνώσματα αυτά να ανανεώνονται συνεχώς για να προσελκύουν ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον του.
- Σημείωση άγνωστων λέξεων.
Σε ένα μεγάλο χαρτόνι ή στο αγαπημένο σας τετράδιο σημειώστε άγνωστες λέξεις που συναντάτε στα κείμενα που διαβάζετε. Στη συνέχεια, φτιάξτε οικογένειες λέξεων, βρείτε συνώνυμες ή αντώνυμές τους και εμπλουτίστε το λεξιλόγιό σας.
- Κατανόηση κειμένου.
Είναι απαραίτητο το παιδί να μη διαβάζει μηχανικά αλλά να αντιλαμβάνεται το νόημα τού κειμένου γι’ αυτό κάντε του εύστοχες ερωτήσεις στο τέλος τής ανάγνωσης, συζητήστε για τα αγαπημένα του σημεία ή τα σημεία που το προβλημάτισαν.
- Χρωματίστε τη φωνή.
Δώστε έμφαση στην εκφραστικότητα και στα χρώματα τής φωνής σας καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης, έτσι, το παιδί, στην προσπάθειά του να σας μιμηθεί, θα βελτιώσει τον τόνο και την εκφραστικότητά του.
- Επιβράβευση.
Επιβραβεύστε την προσπάθεια και όχι το τελικό αποτέλεσμα. Έτσι, θα ενισχυθεί σημαντικά η αυτοπεποίθηση τού παιδιού και θα του δώσει ώθηση για περεταίρω προσπάθεια.
- Δημιουργήστε τη δικής σας ιστορία.
Γίνετε συγγραφείς και φτιάξτε παρέα τη δική σας ιστορία. Αφήστε το παιδί να επιλέξει τους ήρωες και τις ηρωίδες, τα ονόματα, τον τόπο και τον χρόνο αλλά και την εξέλιξη τής ιστορίας. Αντικαταστήστε τις απλές λέξεις με άλλες πιο σύνθετες και πάντοτε σύμφωνα με την ηλικία και το γλωσσικό επίπεδο τού παιδιού. Ο ενθουσιασμός θα είναι τόσο μεγάλος που πολύ πιθανόν να θέλει να διαβάζει συνεχώς την ιστορία που το ίδιο δημιούργησε.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν ορισμένες προτάσεις ώστε το παιδί να αποκτήσει ευχέρεια στην ανάγνωση. Εντούτοις, είναι απαραίτητο κάθε ιδέα να προσαρμοστεί στις ανάγκες του/της εκάστοτε μαθητή/τριας.
Ελένη Δρακάκη, Φιλόλογος
