Η ορθή γραφή των λέξεων αποτελεί σύνθετη διαδικασία που συχνά δυσκολεύει μαθητές και μαθήτριες όλων των ηλικιών. Καθώς, θα λέγαμε ότι η ορθογραφία αποτελεί πυλώνα για τη σύνδεση προφορικού και γραπτού λόγου, είναι απαραίτητο οι μαθητές/τριες να αφομοιώνουν επαρκώς τουλάχιστον τους βασικούς κανόνες της γνωστικής αυτής διαδικασίας.
Παρακάτω δίνονται ορισμένες προτάσεις τεχνικών ενίσχυσης της ορθογραφίας που αν προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες ανάγκες τού κάθε παιδιού, θα βοηθήσουν σημαντικά στη μελέτη αυτής.
1. Συστηματική μελέτη
Καθώς η ορθογραφία είναι μια δεξιότητα που επιτυγχάνεται σταδιακά, η συστηματική μελέτη είναι απαραίτητη για τη γρηγορότερη κατάκτησή της. Είναι καλό, η μελέτη των λέξεων να μην περιορίζεται μόνο σε όσες δίνονται από τον δάσκαλο/α του παιδιού για το μάθημα της επόμενης ημέρας αλλά να γίνεται συστηματικά και με κάθε ευκαιρία.
2. Οικογένειες λέξεων
Η στείρα αποστήθιση των λέξεων αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό τής ορθογραφίας. Μπορείτε να δοκιμάσετε να κατηγοριοποιήσετε τις λέξεις, παρέα με το παιδί, σε ομάδες με κοινή ρίζα. Δώστε λέξεις και ζητήστε από το παιδί βρει παράγωγες ή σύνθετες αυτών. Στη συνέχεια αφήστε το να αξιοποιήσει τη φαντασία του και να δημιουργήσει γραπτώς τη δική του ιστορία με τις λέξεις αυτές.
3. Μάθημα με χρώμα
Τα χρώματα επηρεάζουν τη διάθεση των μαθητών/τριών ειδικά αν αυτοί/ές είναι οπτικοί τύποι. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στιλό, μαρκαδόρους ή κιμωλίες σε αποχρώσεις που προτιμούν τα παιδιά, τα οποία διεγείρουν το ενδιαφέρον και ενισχύουν τη μνήμη τους.
4. Παιχνίδι
Το ενδιαφέρον τού παιδιού για την ορθογραφία θα οξυνθεί μέσω εκπαιδευτικών παιχνιδιών. Σταυρόλεξα ή παιχνίδια καρτών θα κάνουν και εσάς αλλά και το παιδί σας να περάσετε λίγες ευχάριστες ώρες μαθαίνοντας. Δοκιμάστε να φτιάξετε λίστες λέξεων και ζητήστε από το παιδί να σας ρωτήσει την ορθογραφία αυτών. Έπειτα, αλλάξτε ρόλους και ρωτήστε εσείς εκείνο.
5. Ζωγραφική
Ένας ακόμα αποτελεσματικός αλλά και ευχάριστος τρόπος εκμάθησης της σωστής γραφής των λέξεων είναι η ζωγραφική. Ναι, καλά κατάλαβες… Φανταστείτε τις λέξεις και ζωγραφίστε τες. Λόγου χάρη, ζωγραφίστε τη λέξη «δανείζω» αντικαθιστώντας το -ει- με -€1-, δηλαδή, «δαν€ίζω», ζωγραφίστε ένα καρπούζι ολόκληρο όταν υπάρχει το γράμμα «ο» και ένα καρπούζι ανοιγμένο όταν υπάρχει το γράμμα «ω».
6. Διόρθωση λαθών από το ίδιο το παιδί
Προτιμήστε να μη διορθώνετε εσείς τα λάθη του αλλά να αφήνετε το ίδιο να το κάνει. Μπορείτε να του θυμίσετε τη σωστή γραφή τής λέξης αν εκείνο την ξεχάσει και παρακινήστε το να τη διορθώσει.
7. Χρήση λεξικού
Αφού μάθει το παιδί τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να κάνει χρήση τού λεξικού, ενθαρρύνετέ το να το χρησιμοποιήσει σημειώνοντας την ορθογραφία των λέξεων που το δυσκολεύουν.
8. Τεχνολογία
Αν το παιδί σας βρίσκεται σε ηλικία που έχει έρθει ήδη σε επαφή με την τεχνολογία, επιλέξτε να την αξιοποιήσετε και στον τομέα τής ορθογραφίας. Μπορείτε να δημιουργήσετε quiz ή ασκήσεις πολλαπλής επιλογής στον υπολογιστή σας. Εναλλακτικά, με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο θα βρείτε ποικίλες εκπαιδευτικές ασκήσεις ορθογραφίας.
9. Χειροτεχνίες
Και εδώ η φαντασία τού παιδιού σας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Δοκιμάστε να γράψετε τις άγνωστες λέξεις σε πολύχρωμα χαρτάκια «post-it» ή ακόμα και σε μικρά χαρτόνια. Μπορείτε να τα κολλήσετε σε μια μεγαλύτερη χάρτινη ή ξύλινη επιφάνεια αφού πρώτα τις ομαδοποιήσετε σύμφωνα με τη γραφή τους (π.χ.: σε λέξεις που γράφονται με «η» και σε λέξεις που γράφονται με «ι»)
10. Ενθάρρυνση
Προτιμήστε να ξεκινήσετε από ευκολότερες λέξεις και σταδιακά να περάσετε σε πιο σύνθετες. Με τον τρόπο αυτόν, θα ενισχυθεί η αυτοπεποίθηση του παιδιού, θα νιώσει χαρά και ικανοποίηση καθώς θα καταφέρει να περάσει με επιτυχία τα πρώτα στάδια της άσκησης. Είναι πολύ σημαντικό να δει την εξάσκηση ως μια ευχάριστη και δημιουργική ενασχόληση μαζί σας και όχι σαν καταναγκαστικό έργο.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν προτάσεις που μπορείτε να αξιοποιήσετε και να προσαρμόσετε στις ανάγκες του παιδιού με σκοπό να πετύχετε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Ελένη Δρακάκη, Φιλόλογος
