Ο σχεδιασμός μιας ενδιαφέρουσας εκπαιδευτικής εμπειρίας, η οποία θα κάνει τους μαθητές να αγαπήσουν τη μάθηση, να εμπνευστούν από το μάθημα και να θελήσουν να αναπτύξουν ακόμα περισσότερο τις γνώσεις τους, είναι μια διαδικασία που απαιτεί δημιουργικότητα, μελέτη και προσπάθεια από την πλευρά του εκπαιδευτικού.
Τα ιδιαίτερα μαθήματα αποτελούν ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον στο οποίο οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν τα ενδιαφέροντά τους, πάντα με βάση τις ατομικές τους ανάγκες και προτιμήσεις.
Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε σε 5 δοκιμασμένες μεθοδολογίες και πρακτικές που αποδεδειγμένα ενισχύουν το ενδιαφέρον των μαθητών και κάνουν τα ιδιαίτερα μαθήματα πιο ευχάριστα και αποτελεσματικά. Αυτές οι ιδέες δόθηκαν από εκπαιδευτικούς του Πανελλήνιου Δικτύου Καθηγητών, οι οποίοι τις εφαρμόζουν στα μαθήματά τους.
1. Χρησιμοποιήστε ψηφιακά εργαλεία δημιουργίας quiz και παιχνιδιών
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ψηφιακή εποχή έχει αλλάξει εντελώς την καθημερινότητά μας. Τα πάντα γίνονται πλέον μέσα από έναν υπολογιστή ή ένα κινητό τηλέφωνο. Τα παιδιά από μικρή ηλικία χρησιμοποιούν smartphones και tablets για να δουν βίντεο ή παίξουν παιχνίδια.
Έτσι λοιπόν αρκετοί εκπαιδευτικοί για να κάνουν το μάθημα πιο ενδιαφέρον, έχουν μεταφέρει μέρος της μαθησιακής διαδικασίας στον ψηφιακό κόσμο, χρησιμοποιώντας εφαρμογές και ιστοσελίδες όπως το Kahoot, το Wordwall και το Educaplay, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας quiz και διαδικτυακών ασκήσεων σε μορφή παιχνιδιού.
Μπορείτε λοιπόν να δημιουργήσετε και να παίξετε αυτά τα παιχνίδια μαζί με τους μαθητές σας κατά την διάρκεια του μαθήματος, ή να τους αναθέτετε τις ασκήσεις για το σπίτι σε αυτή τη μορφή.
Οι μαθητές σας θα συνδέσουν τα ιδιαίτερα μαθήματα με το παιχνίδι και θα τα περιμένουν με χαρά και ανυπομονησία μιας και αντί απλά να διαβάζουν τα βιβλία και να γράφουν στα τετράδιά τους, θα έχουν την ευκαιρία να παίξουν παιχνίδια και να περάσουν χρόνο κάνοντας κάτι διασκεδαστικό και εκπαιδευτικό ταυτόχρονα.
2. Δημιουργήστε εκπαιδευτικά επιτραπέζια παιχνίδια
Τα επιτραπέζια παιχνίδια αποτελούν αγαπημένη ενασχόληση για μικρούς και μεγάλους αλλά και πολύτιμο εργαλείο μάθησης αφού, με την εισαγωγή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία, οι μαθητές αποκτούν κίνητρο, μαθαίνουν να εστιάζουν σε συγκεκριμένους στόχους και να ακολουθούν κανόνες για να τους επιτύχουν, αλλά και καλλιεργούν με τρόπο διασκεδαστικό σημαντικότατες δεξιότητες, όπως η κριτική σκέψη, η ταχεία λήψη αποφάσεων, η εργασία σε ομάδα και η δημιουργικότητα.
Μπορείτε είτε να χρησιμοποιήσετε παιχνίδια που ήδη παίζουν τα παιδιά, όπως το taboo ή το φιδάκι, με κάποιες παραλλαγές ώστε τα παιδιά να μαθαίνουν ενώ παίζουν. Αν πάρουμε για παράδειγμα το φιδάκι, μπορείτε να προσθέσετε στα κουτάκια έννοιες ή κανόνες, όπως κάποιο γραμματικό φαινόμενο, κάποια καινούρια λέξη, έναν μαθηματικό τύπο, μια καινούρια νότα κλπ.
Σε άλλη περίπτωση μπορείτε να φτιάξετε δικά σας επιτραπέζια, ακόμη και στην πιο απλή τους μορφή και να τα αξιοποιήσετε στο μάθημά σας. Μπορεί ενδεικτικά να είναι παιχνίδια καρτών, μνήμης, γνώσεων και στρατηγικής.
3. Επιβραβεύστε τους μαθητές σας με πόντους
Η επιβράβευση της καλής συμπεριφοράς, της ενεργητικής συμμετοχής στο μάθημα, της επιτυχούς ολοκλήρωσης ενός καθήκοντος, της δημιουργικής σκέψης κ.α. με πόντους είναι από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους κινητοποίησης των μαθητών.
Η λογική είναι ότι κάθε φορά που ο μαθητής επιτυγχάνει κάποιον ορισμένο στόχο, επιβραβεύεται με έναν ή περισσότερους πόντους, τους οποίους μπορεί να εξαργυρώσει όπως ο ίδιος επιθυμεί, ανάλογα πάντα με τις επιλογές που του έχουν δοθεί από την αρχή των μαθημάτων του.
Η χρήση ενός τέτοιου συστήματος έχει ακόμη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα εάν εφαρμοστεί σε ομάδες μαθητών, καθώς ενθαρρύνει την προσπάθεια για ακαδημαϊκή επιτυχία δημιουργώντας μια αίσθηση (υγιούς) ανταγωνισμού.
4. Συνδυάστε τις Καλές Τέχνες με τα ιδιαίτερα μαθήματα
Η αξιοποίηση της ζωγραφικής, της λογοτεχνίας, της μουσικής και του κινηματογράφου στην εκπαιδευτική διαδικασία μπορεί, όχι απλά να κινητοποιήσει τους μαθητές, αλλά και να τους οδηγήσει να ανακαλύψουν τις ιδιαίτερες κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους.
Μέσα από τη ζωγραφική οι μικρότεροι μαθητές μπορούν να κατανοήσουν πιο εύκολα πολύπλοκες έννοιες, να απομνημονεύσουν καινούργιο λεξιλόγιο και να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους.
Η ανάγνωση βιβλίων και παραμυθιών εμπλουτίζει το λεξιλόγιο και διευρύνει τη φαντασία, η μουσική ηρεμεί αλλά και διασκεδάζει, η προβολή βίντεο και ταινιών εκθέτει τους μαθητές σε αυθεντικό λόγο. Ειδικά η προβολή ξένων ταινιών χωρίς υπότιτλούς ή με υπότιτλους στην γλώσσα-στόχο, αποτελεί συνήθη πρακτική στα μαθήματα ξένων γλωσσών.
Όλα αυτά τα στοιχεία δίνουν κίνητρο στους μαθητές να συμμετέχουν, διότι κάνουν το κάθε μάθημα ενδιαφέρον και ξεχωριστό.
5. Παίξτε με Flash Cards για να κάνετε το μάθημα διασκεδαστικό
Η χρήση των Flash Cards έχει αποδειχθεί ένας υπέροχος τρόπος να γίνει το μάθημα ενδιαφέρον και διασκεδαστικό, και για τα παιδιά αλλά και για τους ενήλικες μαθητές. Πρόκειται για κάρτες που βοηθούν μέσα από το παιχνίδι να διδαχθεί λεξιλόγιο, έννοιες, κανόνες γραμματικής, ορθογραφία, μαθηματικοί τύποι κλπ.
Τα Flash Cards κάνουν το μάθημα διαδραστικό και ενισχύουν τη συμμετοχικότητα καθώς οι μαθητές αλληλεπιδρούν με το εκπαιδευτικό υλικό (κάρτες). Τα οπτικά ερεθίσματα, δηλαδή οι εικόνες, τα σχέδια και τα χρώματα που αποτυπώνονται στις κάρτες βοηθούν στην απομνημόνευση της πληροφορίας. Επιπρόσθετα, οι εικόνες είναι πολύ χρήσιμες στο να βοηθήσουν στην επεξήγηση κάποιων σύνθετων εννοιών.
Φυσικά, η χρήση των Flash Cards μπορεί να γίνει συνδυαστικά με την επιβράβευση με πόντους. Για παράδειγμα, αν ο μαθητής βρει τη σωστή απάντηση σε 10 κάρτες, κερδίζει 2 πόντους ή 3 λεπτά μουσικό διάλλειμα.
Μπορείτε να δημιουργήσετε τα δικά σας ψηφιακά flash cards σε διάφορες πλατφόρμες όπως το classmaster.io, να αγοράσετε ή να φτιάξετε δικά σας με χαρτόνι.
Η δημιουργικότητα είναι το κλειδί για την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας
Εξερευνώντας τις διάφορες ιδέες που μπορούν να κάνουν τα ιδιαίτερα μαθήματα πιο ενδιαφέροντα ανακαλύπτουμε ότι η δημιουργικότητα και η προσωπική προσέγγιση μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που οι μαθητές αντιλαμβάνονται την διαδικασία του μαθήματος.
Η χρήση καινοτόμων εκπαιδευτικών εργαλείων είναι φυσικά ένας από τους τρόπους με τους οποίους ένας καθηγητής μπορεί να ενισχύσει το μάθημά του. Η δημιουργικότητα είναι το κλειδί για την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, την προώθησης της αγάπης για τη μάθηση και τη συνολική ανάπτυξη των μαθητών, σε κάθε επίπεδο.